Kamp Vught
Kamp Vught was een van de 5 concentratiekampen in Nederland tijdens de bezetting van de Duitsers gedurende 1940 – 1945. Naast Vught waren er Ommen, Schoorl, Westerbrok en Amersfoort. Dit artikel gaat over kamp Vught.
Kamp Vught was actief tussen januari 1943 en september 1944. Er werden bijna 32.000 mensen opgesloten en in het kamp zelf zijn zeker 751 mensen overleden. 329 personen werden geexecuteerd op de fusilladeplaats net buiten het kamp.
De bouw van het kamp in 1942 werd gefinancierd met geroofde joodse goederen.
Het kamp opende 13 januari 1943 zijn deuren voor gevangenen uit kamp Amersfoort. Het kamp was in aanbouw terwijl de eerste gevangenen al binnen kwamen.
Kamp Vught was het enige SS-concentratiekamp in Nederland. De officiele naam van Kamp Vught was Konzantrationslager-KL Herzogenbosch.
Werkzaamheden in het kamp.
Men werkte van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat. De werkzaamheden waren extreem zwaar en voornamelijk bedoeld om de mensen klein te houden. Hopen zand en stenen werden verplaatst van de ene kant van het kamp naar het andere. Nutteloos werk bedoeld om de mensen af te zwakken en uit te putten. Later werden de gevangenen aan het werk gezet voor de oorlogsindustrie. Men moest helpen met het maken van bijvoorbeeld wapens.
Het kamp had diverse “bedrijfjes” waarin de gevangenen aan het werk gezet werden. Een opsomming:
Vliegtuigsloperij.
Hier werden de wrakken van neergestorte vlieguitgen gesloopt en de bruikbare onderdelen gerecycled en naar Duitsland gestuurd.
Lompensorteerderij.
sorteren van kleding en ander textiel voor hergebruik.
Drukkerij.
Hier drukten men onder andere de formulieren voor de kampadministratie.
Timmer/Meubelwerkplaats.
Hier werden onder andere de meubels voor het kamp gemaakt.
Smederij.
Werkplaats voor bontbewerking.
Een van de vrouwen van de kampbewaarders heeft hier dankbaar gebruik van gemaakt.
Torncommando.
Hier werden oude uniformen uit elkaar gehaald om te kijken welke delen nog hergebruikt konden worden.
Aardappelschilcommando.
Kommandantur.
Dit waren de beste baantjes. Helaas werkten er maar een paar gevangenen op de kampadministratie.
Philipsfabriek.
Hier werden onder andere de knijpkat en radio’s gemaakt voor Philips.
Bunkerdrama
Een van de gevangenen, een Duitse vrouw, speelt informatie door over andere gevangenen door aan de kampleiding. Dit in de hoop om door de leiding vrij gelaten te worden.
De medegevangenen hebben haar meerdere malen gewaarschuwd hier mee te stoppen echter koos ze er voor om door te gaan.
Uiteindelijk zijn de andere gevangenen het zat en knippen, op 13 januari 1944, ze de haren van de vrouw af als statement.
De leidster van de barak word hiervoor ogpesloten in de kampgevangenis (bunker). Een deel van de vrouwen uit haar barak wil haar steunen en protesteren tegen het gevangenzetten van deze leidster. 90 vrouwen zetten in de administratie van het kamp hun naam en nummer uit protest.
Twee dagen later worden al deze vrouwen naar de bunker gebracht. Men probeerde zoveel mogelijk vrouwen in cel 115 te proppen. 74 hebben ze in de cel kunnen krijgen. De 16 overgebleven vrouwen worden in een andere cel geplaatst.
De vrouwen in cel 115 raken in paniek. Ze konden niet bewegen of ademen en raakten bewusteloos door het gebrek aan zuurstof. 10 vrouwen overleven dit drama niet. Pas na 14 uur werd de deur van cel 115 weer geopend.
Verslag van Tineke Wibaut over het drama:
“Toen het licht uitging barstte de paniek in volle hevigheid los. Het was een vreemd aanzwellend geluid, dat af en toe wat afebde en dan weer opnieuw aanzwol. Het werd voortgebracht door biddende, gillende en schreeuwende vrouwen. Sommigen probeerden er doorheen te roepen om de vrouwen tot kalmte te manen en geen zuurstof te verspillen. Soms hield dat, heel even, maar dan begon het weer. Het hield niet op, die hele nacht niet, het werd alleen minder geluid. De hitte werd verstikkend.”
Fotoreportage kamp Vught:
